یا ایها الذین آمنوا لا تحلوا شعائر الله و لا الشهرالحرام ...

اى كسانى كه ایمان آورده اید، شعائر الهى و ماه حرام را بر خود حلال و مباح نسازید.
این آیه ، بنا به نقل برخى از مفسران  در روز فتح مكه ، خطاب به مسلمانان فاتح نازل شد و به آنان فرمان داد كه پس از پیروزى بر مشركان ، شعائر الهى و ماه هاى حرام را نادیده نگیرند و بسان گذشته ، نسبت به آن ها پاى بند و متعهد باشند.

بنابراین ، اگر آنان به مشركانى برسند كه آداب جاهلیت را در زیارت خانه خدا انجام مى دهند، نسبت به آنان عصبانى نشده و آنان را به قتل نرسانند. زیرا در خانه امن الهى و در ماه حرام قرار دارند

3 - فسیحوا فى الارض اربعة اشهر و اعلموا انكم غیر معجزى الله و ان الله مخزى الكافرین چهار ماه (به دور از جنگ و خون ریزى ) در زمین سیر و سیاحت كنید (و مراسم حج خود را به راحتى به جاى آورید) و بدانید كه شماها نمى توانید بازدارنده از خواست خدا باشید و به درستى كه خداوند متعال ، كافران را خوار مى كند.در این آیه ، خداوند سبحان مردم را در استفاده بهینه از ماه هاى حرام ، از جمله سیر و سیاحت ، زیارت و انجام مراسم حج فرا خواند و آنان را به این امر تشویق كرده است و یادآورى نمود كه اگر بدخواهان و كافران بخواهند این آزادى را از مردم بگیرند، از سوى خداوند متعال به خوارى و نابودى مبتلا مى گردند.

4 - یسئلونك عن الشهر الحرام قتال فیه ، قل قتال فیه كبیر و صد عن سبیل الله و كفر و به و المسجد الحرام و اخراج اهله منه اكبر عند الله ، و الفتنه اكبر من القتل ...

(اى محمد) از تو درباره جنگ در ماه حرام پرسش مى كنند، در پاسخ آنان بگو: جنگ و درگیرى در این ماه ، (گناهى ) بزرگ و بازدارنده از راه خدا و موجب كفر به (نعمت هاى ) خدا و مسجدالحرام است . (ولى ) اخراج اهالى (مسلمان ) این شهر، در نزد خدا گناهش بزرگتر است و دسیسه كردن (مشركان از جهت گناه بزرگتر از قتل است این آیه ، به صراحت تمام حرمت ماه حرام را بیان كرده است و واجب الاحترام بودن آن را به همه انسان ها گوش فرموده است از سیاق آیه دانسته مى شود كه كافران و مشركان قریش نیز براى ماه هاى حرام ، احترام ویژه اى قائل بوده و جنگ و درگیرى را در آن ها ناروا مى شمردند.شاءن نزول این آیه درباره دسته اى از مسلمانان به فرماندهى عبدالله بن جحش اسدى است كه براى ردیابى و تعقیب كاروانى از قریش ، مرتكب كشتن یكى از مشركان در ماه حرام شدند.
ماجرا از این قرار بود كه دو ماه پیش از جنگ بدر، یك دسته هفت نفرى از مسلمانان براى تعقیب كاروانى از مشركان كه از شام عازم مكه بود، از سوى پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم ماءموریت یافتند.آنان ، كاروان را یافته و پنداشته بودند كه در روزهاى آخر جمادى الآخر بسر مى برند و هنوز ماه رجب كه یكى از ماه هاى حرام است ، فرا نرسیده است

 .
به همین جهت با مشركان درگیر شده و در این میان ، یك تن از مشركان به نام عمرو بن حضرمى كشته و دو نفر دیگر به نام هاى حكم بن كیسان و عبد الله بن مغیره ، اسیر شدند و یكى از آنان به نام مغیرة بن عثمان ، از چنگ مسلمانان گریخت و این خبر ناگوار را به مشركان مكه رسانید.
جنگجویان مسلمان ، اسیران و غنایم را به مدینه منتقل كرده و ماجرا را به عرض پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم رسانیدند. پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم از كردار آنان ناراحت شد و آنان را نكوهش كرد و فرمود: به خدا سوگند من شما را امر به جنگ با آنان نكرده بودم جنگجویان چون ناخرسندى پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم را دیدند، از كرده خود پشیمان شدند.مشركان ، این حادثه را دست آویزى قرار داده و پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم و مسلمانان را متهم به حرمت شكنى ماه حرام نمودند.آنان ، پیكى به نزد رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم در مدینه اعزام كرده و به صورت اعتراض و انتقاد به آن حضرت گفتند: آیا در ماه حرام ، جنگ و نبرد جایز است ؟
در پاسخ آنان ، نازل شد و جواب آنان را به روشنى بیان كرد.خداوند متعال به آنان پاسخ داد كه جنگ در این ماه حرام است ولى شما نیز حرمت شكنى كرده و اهالى مكه را به جرم مسلمانى از خانه و شهرشان كه براى همه باید محل امن و آسایش باشد، اخراج نمودید. گناه دسیسه هاى شما بزرگتر و بیشتر است از كشته شدن یك نفر مشرك به طور اشتباهى در نبرد با مسلمانان .
5 - الشهر الحرام بالشهر الحرام و الحرامات قصاص فمن اعتدى علیكم فاعتدوا بمثل ما اعتدى علیكم

ماه حرام در برابر ماه حرام است و حرمت (شكنى )ها را قصاص مى باشد. پس كسى كه بر شما تجاوز و دست درازى كرد، شما نیز به اندازه تجاوزش ، بر او دست درازى كنید.
مراد از شهر حرام در این آیه ، ماه ذى قعده است كه در این ماه ، رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم و مسلمانان مدینه در سال هجرى جهت انجام عمره ، عازم مكه گردیدند ولى مشركان مكه ، مانع ورود آنان شده و خود را براى نبرد با آنان آماده كرده بودند. سرانجام ، كارشان به صلح انجامید كه معروف به ((صلح حدیبیه )) شده است مشركان مى دانستند كه رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم و مسلمانان پیرو آن حضرت ، حرمت ماه هاى حرام را نگه مى دارند و در این ماه ها به كارزار و جنگ با دشمنان خود نمى پردازند.به همین جهت در صدد برآمده تا از تعهد دینى و شرعى مسلمانان سوء استفاده كرده و آنان را غافل گیر و در این ایام بر آن ها هجوم آورده و كارشان را یكسره سازند.
خداوند متعال ، توطئه هاى شیطانى مشركان را نقش بر آب كرد و به پیامبرشان وحى نمود كه ماه حرام را در برابر ماه حرام است . اگر مشركان حرمت آن را شكستند و اقدام به تجاوز و جنگ كردند، بر مسلمانان واجب است با آنان مقابله به مثل نمایند. با نزول این آیه ، حربه مشركان از دست شان گرفته شد و بار دیگر در برابر پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم به ضعف و انفال رسیده و به ناچار با آن مصالحه كردند.

6 - فاذا انسلخ الاشهر الحرم فاقتلوا المشركین حیث وجدتموهم ...

آن گاه كه ماه هاى حرام به پایان رسد، هر كجا مشركان را یافتید با آنان مبارزه كنید.
مشركان و كافران شبه عربستان ، صحنه را بر مسلمانان تنگ كرده و از هر سو با آنان دشمنى مى نمودند و گاهى اقدام به هجوم و آزار مسلمانان مى كردند. مسلمانان به ستوه آمده و از رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم درخواست كردند كه به آنان اجازه نبرد با مشركان را بدهد. خداوند متعال آنان را امر به صبر نمود و فرمود كه حرمت ماه هاى حرام را نگهدارید و پس ‍ از پایان این ماه ها، پاسخ آنان را بدهید و هر كجا آنان را یافتید، با آنان مبارزه و نبرد كنید.

7 - ان عدة الشهور عند الله اثنا عشر شهرا فى كتاب الله یوم خلق السماوات و الارض منها اربعة حرم ، ذلك الدین القیم فلا تظلموا فیهن انفسكم .به راستى تعداد ماه ها در نزد خدا، دوازده ماه است . (و این ) در كتاب خدا است از روزى كه آسمان ها و زمین را آفرید. چهار ماه از آن ها (ذى قعده ، ذى حجه ، محرم و رجب ) حرام مى باشند. این است آیین استوار. پس در آن ماه ها بر خود ستم روا مدارید.از این آیه ، استفاده مى گردد از هنگامى كه خداى سبحان ، زمین و آسمان ها را آفرید و كرات آسمانى ؛ از جمله ماه را در گردش به دور زمین به حركت در آورد، زمان را به سال و سال را به دوازده ماه ، به تعداد منازل ماه ، محدود و مشخص كرد و پیامبران الهى نیز بر اساس آن عمل كرده و اعمال و عبادات خویش (مانند روزه و حج ) را تعیین مى نمودند.
هم چنین در این آیه ، به حرمت چهار ماه از سال و لزوم نگهدارى احترام آن ها به صراحت بیان شده است و این كه شكستن حرمت آن ها و اقدام نمودند به جنگ و خون ریزى در این مدت ، ستم بر بشریت است مراد از ((كتاب الله )) در این آیه ، لوح محفوظ است و هم چنین در كتاب هایى كه بر پیامبران پیشین نازل شده اند، مطالب مزبور بیان شده اند

8 - انما النسیى زیادة فى الكفر به الذین كفروا یحلونه عاما و یحرمونه عاما لیوا طئول عدة ما حرم الله فیحوا ما حرم الله زین لهم سوء اعمالهم .

همانا فراموشى در كفر (عصر جاهلیت )، بسیار بود كه به واسطه آن گمراهى مى شدند آنانى كه كفر ورزیده بودند، به طورى كه سالى را حلال و سالى را حرام مى شمردند تا پاى مال كنند شمار آن چه را كه خدا حرام كرده است . پس آنان ، حلال مى شمردند آن چه (ماه هایى ) را كه خدا حرام كرده بود. (بدین ترتیب ) كردار زشت شان بر آنان آراسته مى گردید.با توجه به اینكه حرمت ماه هاى حرام از یادگارهاى پیامبران بزرگ الهى از جمله حضرت ابراهیم علیه السلام و فرزندش اسماعیل علیه السلام بود و عرب ها خود از پاى بند سنت آبا و اجدادى خویش مى دانستند، بدین جهت نمى توانستند به راحتى از این سنت الهى ، یعنى پاس داشت ماه هاى حرام سرپیچى كنند. زیرا در آن صورت ، حج ناامن مى شد و رغبت سایر عرب ها به شركت در مراسم حج از بین مى رفت .
در نتیجه عرب هاى مكه علاوه بر این كه اعتبار و سیادت خود را از دست مى دادند، از درآمدهایى كه از بابت حاجیان و زائران نصیب آنان مى گردید، محروم مى شدند.به این جهت ، تلاش همگى آنان بر نگهدارى حرمت ماه هاى حرام و ایام حج بود.

ولى در برخى از سال ها كه میان قبایل و و طوایف حجاز، نبرد و درگیرى هایى روى مى داد، شكیبایى آنان و پذیرفتن آتش بس و متاركه جنگ در سه ماه پشت سر هم (ذى قعده ، ذى حجه و محرم )، بر ایشان دشوار بود و در صدد گریز از آن بر مى آمدند.آنان براى گریز از این مشكل ، دست به حیله هایى زدند كه مورد مذمت و سرزنش قرآن و مسلمانان قرار گرفتند.یكى از حیله هاى آنان ، این بود كه گفتند: ماه هاى ذى قعده و ذى حجه ، حرام و ماه محرم حلال گردد و پس از آن ، ماه صفر حرام شود، تا میان ذى حجه و صفر، یك ماه فرصت تجاوز و خون ریزى یكدیگر را داشته باشند.
ترفند دیگر آنان ، این بود كه در هر سال ، در یك ماه مراسم حج را به جا مى آورند. مثلا دو سال پشت سر هم ، در ماه ذى قعده ، دو سال پشت سر هم در ماه ذى حجه و دو سال پشت سر هم در ماه محرم ، مراسم حج را انجام مى دادند و بقیه ماه هاى را براى خود حلال مى شمردند.
بدین طریق ، ماه هاى حرام و ایام حج را دستخوش هوا و هوس خویش قرار داده بودند. عرب هاى مكه ، یك سال پیش از حجة الوداع ، مراسم حج را در ذى قعده انجام دادند و در سالى كه پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و سلم براى آخرین بار به زیارت خانه خدا مشرف شد و سفرش به حجة الوداع معروف گردید، مراسم حج در ذى حجه قرار گرفت در همین سال ، رسول خدا صلى الله علیه و آله و سلم ضمن خطبه اى فرمود: همانا زمان ، به مانند هیاتى كه خدا در آفرینش آسمانها و زمین ، به وجود آورد بر مى گردد. به این صورت كه هر سال ، دوازده ماه دارد و چهار ماه از آنها حرام است كه سه ماه پشت سر هم (ذى قعده ، ذى حجه و محرم ) و چهارمین ماه (رجب ) میان جمادى و شعبان قرار گرفته است از آن هنگام ، مراسم حج همه ساله در ذى حجه برگزار مى گردد. ولى سه ماه دیگر نیز از ماه هاى عبادت ، زیارت و حج خانه خدا (به صورت عمره و مفرده ) بوده و نگهدارى حرمت آنان ، بر همگان لازم و واجب است .

.

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: